Việc lựa chọn loại móng, trong thiết kế thi công xây dựng, phụ thuộc vào điều kiện địa chất, và quy mô của từng công trình. Đối với quy mô nhà phố vừa và nhỏ thì móng đơn là loại móng được sử dụng nhiều bởi sự phù hợp của nó. Nếu đang có ý định xây nhà chắc chắn quý gia chủ không thể không tìm hiểu về quy trình thi công móng đơn bởi đây là loại móng có chi phí xây dựng không quá tốn kém như các loại móng băng hay móng cọc mà vẫn đảm bảo được độ bền chắc cho toàn bộ công trình
Bài viết này sẽ trình bày quy trình các bước thi công và hoàn thiện móng đơn. Qua đó sẽ giúp các bạn có cái nhìn chi tiết và nắm vững các quy trình thi công móng đơn
Móng đơn là gì
Móng đơn là loại móng đỡ một cột hoặc 1 cụm cột đứng sát nhau có tác dụng chịu lực. Loại móng này thường được sử dụng trong các công trình nhỏ lẻ như nhà cấp 4, nhà 1 tầng, nhà 2 tầng bởi chi phí xây dựng không quá tốn kém nhưng vẫn đảm bảo được chất lượng và độ an toàn cho ngôi nhà.
Tại các công trình hiện đại móng được xây có đáy vuông, chữ nhật hoặc tròn thường làm bằng gạch, đá xây, bê tông hoặc BTCT. Khi gặp những trường hợp chịu tải trọng lớn cần mở rộng đáy móng chủ nhà cần phải đồng thời tăng cả chiều dài móng và chiều sâu chôn móng. Đây là một nhược điểm của móng đơn. Vì vậy, móng đơn chỉ nên dùng trong trường hợp đất nền có sức chịu tải tốt, tải trọng ngoài không lớn lắm.
Quy trình thi công móng đơn
Bước 1: Chuẩn bị mặt bằng và trang thiết bị thi công
Sau khi các công đoạn khảo sát, trắc địa hoàn tất, phương án lựa chọn thi công móng đơn được đưa ra thì gần như ngay lập tức chủ đầu tư phải bước vào công tác chuẩn bị. Giai đoạn này cần phải chuẩn bị tốt mặt bằng gọn gàng, nhân công và tính toán đủ vật tư, vật liệu xây dựng.
Khi quá trình chuẩn bị được đầy đủ thì những bước tiếp theo sẽ diễn ra một cách nhanh chóng và thuận tiện hơn. Đồng thời, bước đầu tiên đạt hiệu quả thì cũng giúp công trình theo kịp tiến độ đề ra.
Bước 2: Đào hố móng đơn
Xác định vị trí chính xác của các hố móng và tiến hành dùng các trang thiết bị và đào hố. Kích thước hố móng đơn phải đảm bảo đủ độ rộng, dài và chiều sâu theo bản vẽ đã tính toán.
Công đoạn đào hố này cũng khá quan trọng. Bởi nếu đào hố có kích thước không chuẩn sẽ gây khó khăn cho quá trình thi công về sau. Đồng thời nó cúng có thể làm sai lệch kết cấu gây mất an toàn cho công trình.
Bước 3: Làm phẳng mặt hố móng cốc
Sử dụng các trang thiết bị chuyên dụng để san phẳng mặt hố móng vừa đào. Để tạo được độ bằng phẳng tốt hơn thì người ta có thể rải thêm 1 lớp đá dăm mỏng lên bề mặt.
Bước 4: Đổ bê tông lót
Lớp bê tông lót được đổ lên trên lớp đá mỏng trải trên bề mặt với độ dày khoảng 100mm. Nhiệm vụ của phần này là hạn chế mất nước cho lớp vữa, bê tông ở trên. Đồng thời đây cũng là cách cố định và làm phẳng cho đáy móng.
Bước 5: Bố trí thép móng đơn
Ở bước này thì tùy thuộc vào hình dáng của móng đơn mà cách bố trí các thanh thép chịu lực cũng khác nhau. Thép thường được sử dụng sẽ có kích cỡ Φ12 – Φ16, khoảng cách giữa các thanh thép có thể dao động từ 10 – 15 cm.
Cốt thép móng đơn cần đặt cách mặt bê tông lót khoảng 5cm. Điều này tránh được tình trạng thép bị ăn mòn, gỉ cũng như tăng sự liên kết giữa móng và lớp lót móng.
Bước 6: Đổ bê tông móng
Đây là công đoạn cuối cùng để hoàn thiện quy trình thi công móng đơn đạt chuẩn. Bước này cũng rất quan trọng để đảm bảo kết cấu công trình đạt độ an toàn. Tiến hành trộn bê tông với tỉ lệ tiêu chuẩn.
Quá trình đổ bê tông đảm bảo nguyên tắc đô từ xa lại gần. Nếu hố móng có tình trạng ngập hoặc ứ đọng nước thì cần hút hết nước ra để không ảnh hưởng đến chất lượng của bê tông.
- Lưu ý khi thiết kế móng đơn
Dù là thi công móng với kiểu dáng, hay hình thức như thế nào thì cũng cần phải có những điều cần lưu tâm. Với nhà sử dụng móng đơn thì không nên bỏ qua một số điều đáng chú ý sau.
2.1. Thiết kế móng đơn lệch tâm
Móng đơn lệch tâm được hiểu là kết cấu móng có tâm của cột không trùng với trọng tâm của đài móng. Cách xây móng này thường áp dụng khi thi công móng nhà phố, nhà liền kề hoặc công trình có mặt bằng móng không thuận lợi. Các kỹ sư xây dựng có thể tạo ra sự cân bằng trong kết cấu bằng những cách sau:
– Có thể sử dụng kiểu móng chân vịt để làm giảm độ lệch tâm.
– Phần phản lực của đất nền làm dạng tam giác hoặc hình thang. Trung tâm hệ phản lực sẽ dịch chuyển so với có tâm đài. Thăng bằng đài móng sẽ được xác lập.
– Cách này sẽ không được sử dụng hoặc ít có hiệu quả trong trường hợp mô men lệch tâm lớn.
- Công thức tính tải trọng móng đơn
– Công thức tính tải trọng móng đơn chuẩn xác nhất:
Trường hợp tải trọng được đặt đúng tâm: P ≤ R
Trường hợp tải trọng lệch tâm: P ≤ 1.2 R
R = m(A.γ.b + B.q + D.c)
– Trong đó:
P: là tải trọng lên kết cấu móng
R: cường độ tiêu chuẩn của đất nền
b: là chiều rộng của bề mặt đáy móng.
q: là tải trọng một bên của móng.
c: là lực dính tính theo đơn vị của những lớp nền đất.
A, B, D : là những thông số được xác định phụ thuộc vào các góc ma sát trong của đất.
m: là hệ số ở mức điều kiện có thể làm việc của nền móng
2.3. Tiêu chuẩn thép sử dụng làm móng đơn
Trong kết cấu bê tông cốt thép thì ngoài việc tính toán mác bê tông thì phần cốt thép là yếu tố quan trọng nhất. Phần thép sử dụng phải đạt những tiêu chuẩn nhất định. Cụ thể là:
– Thép làm móng phải là loại thép có chất lượng tốt nhất, đúng quy cách và kích thước
– Cốt thép có thể thực hiện uốn, cắt trực tiếp tại công trường hoặc trong nhà máy. Tuy nhiên phải đảm bảo đúng kích thước theo bản vẽ móng đơn đã thiết kế.
– Thép đưa vào sử dụng phải đảm bảo sạch sẽ, bể mặt không bám bẩn, bùn đất hoặc dầu mỡ. Đặc biệt thép không được hoen gỉ, nếu có cần phải làm sạch và xử lý kĩ trước khi đổ bê tông.
